RIVM raadt gebruik van bepaalde kruidenpreparaten af

6 maart 2024

Op 5 maart publiceerde het RIVM een nieuwsbericht waarin zij het gebruik van producten met de kruiden Huperzia serrata, Tabernanthe iboga of Ashwagandha afraadt. Het gebruik van deze kruiden kan volgens het RIVM mogelijk negatieve effecten geven. Het RIVM heeft de risico’s van deze kruiden onderzocht in opdracht van het ministerie van VWS. In dit artikel leggen we uit wat bekend is over de veiligheid van deze kruiden.

Ashwagandha is meestal veilig

Het kruid Ashwagandha wordt de afgelopen jaren veel gebruikt in supplementen en kent een lange historie van veilig gebruik. Ashwagandha is voor de meeste mensen dus veilig te gebruiken. In het nieuwsbericht van het RIVM wordt echter geconcludeerd dat het gebruik van Ashwagandha mogelijk kan leiden tot nadelige effecten zoals leverschade, schildklierproblemen en onderdrukking van het bijniersysteem bij gevoelige personen.

NPN heeft in 2023 al signalen ontvangen dat Ashwagandha mogelijk kan leiden tot leverschade. Vanwege de gebrekkige wetenschappelijke onderbouwing die op dat moment beschikbaar was, heeft NPN toen geoordeeld dat hier niet actief voor gewaarschuwd hoeft te worden. Op dit moment is het effect van Ashwagandha op de lever nog onduidelijk. NPN gaat daarom aan de hand van de nieuwste wetenschappelijke inzichten opnieuw bekijken of het noodzakelijk is een waarschuwing voor Ashwagandha en de lever te adviseren.

NPN advies voor gebruik van Ashwagandha

NPN adviseert aan bedrijven bij Ashwagandha de volgende waarschuwing te vermelden op het etiket: “let op bij gebruik van schildkliermedicijnen”. Ook raden wij het gelijktijdig gebruik van antidepressiva en Ashwagandha af. Het is dus belangrijk om alert te zijn bij gebruik van schildkliermedicijnen en antidepressiva. Vanwege het gebrek aan veiligheidsgegevens, raadt NPN bovendien het gebruik van Ashwagandha tijdens zwangerschap en borstvoeding af.

Huperzia serrata en Tabernanthe iboga worden weinig gebruikt

We zien dat de andere kruiden waar het RIVM voor waarschuwt beperkt aanwezig zijn op de markt. Huperzia serrata komt soms voor in supplementen voor het brein en in pre-workouts. Het RIVM concludeert dat het gebruik van Huperzia serrata kan leiden tot acute bijwerkingen, zoals spierzwakte, krampen, diarree, verlamming en wazig zicht. Ook is de stof huperzine A uit het kruid mogelijk schadelijk voor een ongeboren kind. Vanwege gebrek aan veiligheidsgegevens raden wij af Huperzia serrata te gebruiken tijdens de zwangerschap.

Het kruid Tabernanthe iboga komt nauwelijks voor in supplementen. Het wordt gebruikt als hulpmiddel om af te kicken van drugs, maar ook als geestverruimend middel. Vanwege deze toepassingen raadt NPN het af om dit ingrediënt te gebruiken in voedingssupplementen.


Voor meer informatie over het gebruik van waarschuwingsteksten en het gelijktijdig gebruik van geneesmiddelen en supplementen:

Op de consumentenwebsite van het Informatiecentrum Voedingssupplementen & Gezondheid wordt ook meer uitleg gegeven over het veilig gebruik van kruidensupplementen.