Omega-3 suppletie vertraagt biologische veroudering bij gezonde ouderen

17 april 2025

Suppletie met omega-3-vetzuren lijkt de biologische veroudering bij gezonde ouderen enigszins te vertragen. Dat blijkt uit een post-hoc analyse van de DO-HEALTH-studie, onlangs gepubliceerd in Nature Aging. Ook combinaties van omega-3 met vitamine D en lichaamsbeweging lieten effect zien, maar minder overtuigend dan omega-3 alleen. De onderzoekers onderzochten het effect van deze interventies op zogeheten epigenetische klokken – modellen die biologische veroudering inschatten op basis van veranderingen in het DNA.

Wat meten epigenetische klokken?

Epigenetische klokken zijn wiskundige modellen die biologische veroudering inschatten aan de hand van DNA-methylatie. Bij dit proces hecht een molecuulgroep (CH₃) zich aan het DNA, wat niet het DNA zelf verandert, maar wel beïnvloedt of genen aan- of uitstaan. Naarmate we ouder worden, veranderen methylatiepatronen op bepaalde plekken in het DNA. Epigenetische klokken analyseren deze patronen om te berekenen hoe biologisch ‘oud’ iemand is, of hoe snel iemand veroudert.

Omega-3 liet het sterkste effect zien

Aan de analyse deden 777 overwegend gezonde en actieve ouderen van 70 jaar en ouder mee. Zij kregen gedurende drie jaar een interventie: omega-3 (1 gram per dag, bestaande uit 330 mg EPA en 660 mg DHA uit mariene algen), vitamine D (2000 IE per dag), of een eenvoudig krachttrainingsprogramma voor thuis (drie keer 30 minuten per week), of combinaties van deze drie.

Omega-3-suppletie leidde tot een statistisch significante vertraging in biologische veroudering op drie van de vier epigenetische klokken (PhenoAge, GrimAge2 en DunedinPACE). De vertraging bedroeg gemiddeld 2,9 tot 3,8 maanden over een periode van drie jaar. Hoewel dat bescheiden lijkt, wijzen de onderzoekers erop dat zelfs kleine veranderingen in biologische veroudering relevante effecten zouden kunnen hebben op de gezondheid op populatieniveau. Bovendien bestond de onderzoeksgroep uit relatief gezonde en actieve ouderen, waardoor het lastiger is om grote effecten aan te tonen.

Bij combinaties van omega-3 met vitamine D en lichaamsbeweging werd slechts bij één klok (PhenoAge) een significant effect gevonden, dat net iets groter was dan het effect van omega-3 alleen op die klok. Vitamine D en beweging afzonderlijk lieten geen effect zien.

Belangrijk om te nuanceren

Hoe snel iemand biologisch veroudert, is lastig te meten. De onderzoekers analyseerden de best gevalideerde epigenetische klokken, die volgens hen de huidige stand van de wetenschap op dit gebied weerspiegelen. Toch zijn deze klokken gebaseerd op één specifiek mechanisme (DNA-methylatie) en geven ze daarmee slechts een deel van het totale beeld. De resultaten moeten dan ook met de nodige voorzichtigheid worden geïnterpreteerd. Verder onderzoek moet uitwijzen of de vertraagde biologische veroudering zich vertaalt naar gezondheidsvoordelen op de lange termijn.

Bron
Bischoff-Ferrari, H. A., Gängler, S., Wieczorek, M., Belsky, D. W., Ryan, J., Kressig, R. W., … & Horvath, S. (2025). Individual and additive effects of vitamin D, omega-3 and exercise on DNA methylation clocks of biological aging in older adults from the DO-HEALTH trial. Nature Aging, 1-10.