In gesprek met Gert Schuitemaker

8 maart 2021

We spraken Dr. Gert E. Schuitemaker uitgebreid over vitamine D suppletie in deze tijden. Het maakt hem kwaad dat de overheid niet met een vitamine D suppletieadvies komt, omdat veel mensen hiermee tekort worden gedaan.

Dr. Gert E. Schuitemaker is apotheker (niet praktiserend) en doctor in de Geneeskunde. Vanaf 1980 houdt hij zich bezig met de orthomoleculaire geneeskunde.

Vitamine D is de afgelopen tijd veel in het nieuws vanwege de mogelijk beschermende rol bij een infectie met het coronavirus. Is dit terecht vindt u?

Ja, dit is meer dan terecht. Vitamine D is een essentiële vitamine voor ons immuunsysteem en heeft een beschermende rol bij COVID. Hier besteed ik in onze twee tijdschriften en op www.ortho.nl volop aandacht aan. Het is erg pijnlijk dat instanties zoals de Gezondheidsraad en het Voedingscentrum eerst gerandomiseerde, placebo-gecontroleerde onderzoeken willen afwachten, voordat ze met een algemeen advies komen. Dit maakt me kwaad, omdat mensen hiermee tekort wordt gedaan. De observationele onderzoeken die er nu liggen laten wel degelijk een verband zien tussen een lage vitamine D status en een ernstiger beloop van COVID-19. Hier moeten we iets mee doen!

Vaak geven voedingswetenschappers supplementen geen eerlijke kans. Er wordt vaak onderzoek gedaan met bepaalde supplementen in veel te lage doseringen om een effect te kunnen vaststellen. Men concludeert dan vaak al snel dat suppleren niet werkt.

Ik vind het erg mooi om te zien dat stemmers voor de Supplement van het Jaar verkiezing vitamine D als favoriet hebben gekozen. Dit laat zien hoeveel mensen er baat bij hebben.

Er wordt tijdens deze pandemie veel onderzoek gedaan naar vitamine D en het effect op de weerstand. Wat zijn nieuwe inzichten op het gebied van vitamine D, kijkend naar het immuunsysteem en in relatie tot de pandemie?

Er is het afgelopen jaar ontzettend veel onderzoek gedaan naar de relatie tussen vitamine D status in het bloed en het coronavirus. Veel van deze onderzoeken zijn observationeel. Ze laten een verband zien tussen een vitamine D tekort, en daardoor een lage bloedspiegel, en sterfte als gevolg van COVID-19. Ook zijn er onderzoeken die een relatie laten zien tussen een vitamine D tekort en een ernstiger verloop van de ziekte.

Maar er wordt gewacht op de uitkomsten van gerandomiseerde klinische studies, die een relatie tussen vitamine D suppletie en het coronavirus kunnen laten zien.

In Nederland is er nog niet veel aandacht voor suppletie als preventief middel in de strijd tegen corona. In andere landen zie je dit al veel meer. Zo is er een advies van een expertpanel van het Zwitserse voedingscentrum waarin iedere volwassene in Zwitserland wordt geadviseerd om dagelijks 50 microgram vitamine D te slikken.

De overheid geeft een vitamine D suppletieadvies voor bepaalde risicogroepen. Moet er een vitamine D advies voor iedereen komen? Waarom wel, waarom niet?

Ja absoluut, iedereen moet het advies krijgen voor vitamine D suppletie, zeker in de winter. Het afwachten van RCT’s is op dit moment onverstandig. We zitten in een grote gezondheidscrisis. De werking van mondkapjes is ook niet bewezen. Er zijn zoveel meer aanwijzingen voor een beschermend effect van vitamine D bij corona en er is veel bewijs voor de rol van vitamine D bij luchtweginfecties. We kunnen nu niet langer wachten en moeten met het huidige gegevens tot een advies komen.

De Gezondheidsraad speelt mijns inziens een cruciale rol. Zij doet de Nederlandse bevolking echt tekort door nu met een nieuw advies te komen dat niet wezenlijk afwijkt van het advies in 2012. Er zijn in de afgelopen jaren zoveel meer nieuwe inzichten over vitamine D.

Het is jammer dat vitamine D, en suppletie in het algemeen, nu buiten beeld blijven in de adviezen van de overheid. De adviezen zijn zo gericht op de lockdown, mondkapjes en vaccineren, maar gaan veel te weinig over gezonde voeding. Vitamine D kan echt levens redden, daar ben ik van overtuigd.

Wat is volgens u de reden dat de supplementen vaak buiten adviezen worden gehouden?

Voedingssupplementen zijn, in tegenstelling tot geneesmiddelen, niet te patenteren. Dit betekent dat er vaak geen economische prikkel is om grotere studies op te starten om de werking van supplementen te bewijzen. Wat we zien is dat overheidsinstanties vaak op het spoor van de farmaceutische industrie zitten. De coronaperiode legt deze problemen opnieuw bloot. Ondanks dat vitamine D suppletie spotgoedkoop en veilig is, is er vanuit de overheid helaas totaal geen aandacht voor.

Welke suppletiedosering voor vitamine D ziet u als optimaal?

In Nederland zie je dat we met de adviezen voor suppletie behoorlijk achter de feiten aanlopen. Tot 2000 was de ADH voor vitamine D 0-2,5 microgram per dag. In 2012 kwam de Gezondheidsraad met een nieuwe ADH van 10 microgram, maar dit is ook lang niet optimaal. Ik baseer me op het inzicht van internationale vitamine D onderzoekers. Om een optimale bloedspiegel van minimaal 80 nmol/l te behalen, adviseer ik dagelijks 50 microgram vitamine D te slikken.

Zeker ouderen, donkere en zware mensen adviseer ik vitamine D te slikken. In de winter en ook wanneer iemand erg weinig buiten komt en nu niets extra’s slikt, is het goed om dit zo snel mogelijk te gaan doen.

Slikt u zelf vitamine D? Zo ja, waarom en welke dosering?

Ja, elke dag. In normale tijden, zomer en winter slik ik 50 microgram per dag. Zeker in de winter. Maar vanwege corona op dit moment slik ik meer.