Verbod op levensmiddelenadditief titaniumdioxide (E 171)

12 mei 2021

Uit een nieuw onderzoek van EFSA, de Europese Voedselveiligheidsautoriteit, blijkt dat het levensmiddelenadditief titaniumdioxide (E 171) mogelijk niet veilig is. Er zijn onzekerheden over de genotoxiciteit van de stof. Op basis van het EFSA-advies, besluit de Europese Commissie waarschijnlijk om titaniumdioxide te verbieden. Dit betekent dat veel bedrijven op zoek moeten gaan naar alternatieven voor titaniumdioxide.

Wat is titaniumdioxide?

Titaniumdioxide is een witte kleurstof die bij supplementen wordt toegepast in capsules en tabletten. Ook in geneesmiddelen en andere voedingsmiddelen wordt het veel gebruikt. In een tablet of capsule beschermt het de inhoudsstoffen onder andere tegen de schadelijke gevolgen van licht, zoals uv-straling.

Relatie met darmkanker

Al eerder was er bezorgdheid over het additief. In 2016 en 2018 bestudeerde EFSA de veiligheid van titaniumdioxide, waarna ze concludeerde dat er geen reden was om aan te nemen dat gebruik van titaniumdioxide onveilig was.

In 2019 waren er verschillende geluiden, onder ander andere naar aanleiding van een rapport van ANSES in Frankrijk, over dat titaniumdioxide mogelijk genotoxisch is en daarmee een risico kan vormen voor de ontwikkeling van darmkanker.

Het onafhankelijke adviesorgaan van de Nederlandse overheid, Bureau Risicobeoordeling & Onderzoek (BuRO), publiceerde in 2019 ook een rapport, waarin ze de overheid adviseerde om samen met voedselproducenten te zorgen voor een mindere blootstelling van consumenten aan titaniumdioxide.

Roep van consument om een verbod

Ook consumenten hebben de afgelopen jaren veel invloed gehad op dit dossier. Onder druk van consumentenorganisaties is het in Frankrijk sinds 1 januari 2020 verboden om voedingsmiddelen met titaniumdioxide op de markt te brengen. Vanaf dat moment riepen consumentenorganisaties in andere Europese landen, zoals de Consumentenbond in Nederland, de Europese Commissie op om titaniumdioxide in heel Europa te verbieden.

Niet direct verboden

In september 2020 nam het Europees Parlement een resolutie aan, waarin de Commissie werd opgeroepen het voorzorgsbeginsel toe te passen en titaniumdioxide te schrappen van de EU-lijst met toegestane additieven in levensmiddelen. Aan dit wetsvoorstel wordt nu gewerkt. Naar verwachting wordt het wetsvoorstel eind 2021 gepubliceerd.

NPN adviseert haar leden om te kijken naar alternatieven voor gebruik van titaniumdioxide en producten eventueel te herformuleren.